Maandag tuindag: Krokussen, katjes en tuinbonen

De krokussen zijn ineens allemaal tegelijk aan het bloeien. De paarse zijn kennelijk best lekker, er zijn al hapjes genomen van de paar die er nog over zijn. De gele staan met zijn allen “lente!” te roepen.

En ook de wilgenkatjes barsten bijna uit hun jasje. We openden traditioneel het tuinjaar met het zaaien van de eerste tuinbonen.

Maandag tuindag: Geriefhout en pootgoed

Het was prachtig winterweer, zonnig en fris. Echtgenoot Yep had in het weekeinde de hazelaar in onze achtertuin gehalveerd, er lag een grote stapel takken en stammetjes. Geriefhout zei hij optimisch. Dus besloot ik mijn maandag tuindag níet op de volkstuin door te brengen, maar gewapend met snoeischaar, takkenzaag en afkortzaag de hele berg te verwerken.

De stammetjes en dikkere takken werden op kachelformaat gezaagd en in een rek gestapeld om te drogen.

De lange rechte takken en nog wat ander spul van bruikbaar formaat gaan mee naar de volkstuin. Tot nu toe gebruikten we wilgentakken om bonen en dergelijke aan te binden, maar die hebben een nadeel: wilgentakken schieten onmiddellijk wortel en nemen water en voedsel van de plant die ze zouden moeten steunen. De twijgjes en dunne takjes maakte ik klein en die werden zodoende strooisel voor in de kippenren.

Ik maakte ook kennis met de tuinen van weldadigheid. Nee, dat is geen holistisch-spiritueel wellnesscentrum maar een sympathiek bedrijf in het noorden van het land met een webwinkel waar pootgoed en zaden verkocht worden. Ze hebben een enorme sortering pootaardappelen, die ze ook per 5 stuks leveren. Dat is fijn, dan kun je eens wat experimenteren. Ik kocht, naast wat we “gewoon” al aan aardappelen hadden nog drie extra soorten: een super vroege, een donkerpaarse en een grote puree-aardappel. En ook 5 klaverknolletjes. Vooralsnog liggen ze allemaal vorstvrij in het donker in de schuur… het is nog te vroeg.

Tuindag

Je zou denken dat er niks aan is, zo midden in de winter. Maar kijk!

Als je het oude blad en dode gras weghaalt zie je dat de helleboris alweer is begonnen.

Meer boontjes, nog meer boontjes

Het begon allemaal met het mooie verhaal van het wieringer boontje. En daarna ging ik deelnemen aan pulsesincrease CSE, daar schreef ik ook al over, hier te vinden.

Maar hoe dat afliep heb ik niet geschreven, terwijl het toch wel erg leuk was. Mijn eerste zaaisel verdween, ik denk dat een woelmuizenfamilie er erg veel plezier van heeft gehad. Maar ik had, zoals de instructies voorschreven, niet alle bonen gezaaid. Dus toen stopte ik van alle soorten nog eens twee boontjes in de grond, en die gingen het allemaal wél doen. Via de app moest bijgehouden worden wanneer het plantje boven de grond verscheen, hoe de vorm van de bladeren was, op welk moment de bloemen verschenen en welke kleur die hadden… nuja, ongeveer álles wat in een bonenplantenleven gebeurt heb ik gedocumenteerd. Uiteindelijk had ik van alle soorten wat opbrengst. De kleine witte boontjes maar een paar, de glimmende zwarte iets meer, maar de kivietsbonen en de bruingestreepte samen meer dan een kilo.

Ongelooflijk niet? van in totaal zes boontjes meer dan een kilo bonen. Op minder dan een vierkante meter. De bijbehorende receptenwedstrijd heb ik aan me voorbij laten gaan, maar ik denk nog steeds na over een frisse bonensalade met geroosterde citroen en dille… wie weet ga ik er eens mee aan de gang. Ik heb me -ook via de app- aangemeld om eventueel bonen (zaden dus) te ruilen. En ook om volgend jaar weer een proeftuintje te doen voor deze organisatie.

Pulsesincrease CSE zoekt nog deelnemers in Nederland, dus als je dit leest vóór 1 februari 2023 en het lijkt je leuk, meld je aan! Het kost niets, alleen wat tijd en een beetje ruimte in de tuin.

Een bloemetje

De prei wilde niet erg lukken. De zomer/herfstprei die in de volkstuin stond, bedoel ik. Het zal wel wat te heet en te droog zijn geweest, ze gingen bijna allemaal in bloei. Niet echt erg, want de bloemen waren prachtige paarse bollen op lange gekronkelde stengels, die erg populair waren bij bijen en hommels. Een paar ervan nam ik mee voor in een vaas. En van de doorgeschoten prei maakte ik bouillon.

Eén van de bloemen had ik over het hoofd gezien, die trof ik een paar weken geleden aan. Alle aparte bloemetjes in de bol hadden een zaadje gevormd, en de zaadjes waren onder invloed van de warme herfst gekiemd. Merkwaardig verschijnsel! Ik heb dat ook wel eens binnen in een tomaat aangetroffen.

excuseer het winteravond-lamplicht

Ik plukte de bundel preiplantjes met een pincet voorzichtig uit elkaar en plantte ze uit in goede potgrond. Ze staan nu een week in de vensterbank en lijken het nog steeds best naar de zin te hebben, wie weet heb ik hier mijn eerste prei van 2023!

Bonen voor de wetenschap

Een half jaar geleden schreef ik enthousiast over het hervonden Wieringer boontje. Een prachtig verhaal met een happy end. Enkele maanden geleden hoorde ik van een soortgelijk initiatief met betrekking tot bonen: pulsesincrease. Behoorlijk wat groter dan het her-introduceren van een bijna vergeten boontje maar minstens zo sympathiek: een Europees experiment om met het kweken van bonen de biodiversiteit te vergroten, het voedselaanbod te verbeteren en de mensen zelf te betrekken bij dit proces. Het idee is dat deelnemers aan het experiment allen een aantal boontjes toegestuurd krijgen van zes verschillende soorten. Deze moeten gezaaid worden en opgekweekt volgens een nauwgezette instructie. Op diverse cruciale momenten in het leven van de bonenplanten moeten er foto’s worden gemaakt en ge-upload. Nadat de oogst gefotografeerd en gewogen is mag de deelnemer ze zelf opeten maar ook een deel van de oogst weer als zaden gebruiken en bij voorkeur ook doorgeven aan andere liefhebbers. Er is een sympathieke app om de bonenkweker te begeleiden bij het wetenschappelijke deel, uiteindelijk zullen er ook recepten worden verzameld en gepubliceerd. Duizenden mensen in heel Europa doen mee.

Bonen zijn gezond, een goede bron van proteïnen, als we minder vlees eten een prima alternatief. Daarbij vind ik ze erg leuk om te kweken Dus meldde ik me aan (en echtgenoot Yep en schoondochter J. ook). Vandaag arriveerde er een grote envelop met zes envelopjes waarin steeds een stuk of tien boontjes. Ik heb ze allemaal gefotografeerd op de bijgeleverde kaart die bij elk fotomoment de achtergrond moet zijn. Zondag ga ik ze zaaien, ik ben benieuwd! Ik vind het wel een beetje jammer dat al mijn boontjes namen hebben als INCBN004126, en geen romantisch verhaal over stoere zeelui of volhardende boeren.

Bijna lente

Volgens de kalender is het lente. Het is nog niet écht losgebarsten in de tuin, maar je ziet dat het er aankomt.

Vorig jaar gingen we naar de Biennale in de Heilige Driehoek, de polsbandjes die bij het toegangsbewijs hoorden bevatten bloemzaadjes. Ik heb ze bewaard en eergisteren zijn ze in de grond gestopt. Ik kan geen beter moment bedenken om “hoop” te zaaien!

De dagpauwogen overwinteren als vlinder, ook in ons tuinhuisje. Ze komen weer tevoorschijn als het warm genoeg naar hun zin is.

De knopjes aan de perenboom zijn nogal punk, in dit stadium

En als je héél zachtjes doet kun je nog wel eens een fotograaf in het wild betrappen, die op zijn beurt weer een paar nietsvermoedende narcisjes besluipt.

Reasons to be cheerful*

Een nieuwe categorie omdat het een goed idee is om de mooie dingen te blijven zien (en de lieve, de troostrijke, de ontroerende en de grappige).

Onze boswilg bloeit. Een grote gele poederdons van wilgenkatjes, waarin het zoemt van de bijen en de hommels die na de winterrust best wat stuifmeel lusten.

*met dank aan Ian Dury die van héél andere dingen vrolijk werd dan ik. Maar het is de gedachte die telt.

Hertjes

In het natuurgebied achter ons volkstuincomplex woont van alles: fazanten, hazen, ganzen, reeën… De meeste grotere dieren zijn wel eens gefilmd met onze wildcamera. Er is ook een vos, weten we sinds kort, maar die heeft zich niet laten filmen.

Het is erg leuk om de reeën “in het echt” te zien als ze lopen te grazen. Dat kan nu ook prima, het terrein is kort gemaaid. Over een maandje is het riet en het gras weer te hoog om ze te zien.

Wat ik vandaag maakte: een stapel

De takken die van een knotwilg af geknot worden zijn niet van die dunnetjes. Bij ons dan, wij knotten onze vier wilgen om het jaar en soms laten we ze zelfs drie jaar met rust.

Wilgenhout is niet het allerbeste brandhout, maar we willen geen stookhout kopen en ondertussen ons zelf gekweekte materiaal naar de stort brengen. Dus zaagde ik kachelhout van wilg en ook van een dikke tak van de mirabellenboom. We hebben geen motorzaag, zo krijg je het twee keer warm van je kachelhout.